Overslaan en naar de inhoud gaan
Home

De website voor syndicale milieu- en klimaatactie.
Op de werkvloer en daarbuiten

Wat De Leeuwenkoning te maken heeft met de kringloopeconomie

De Disneyfilm De Leeuwenkoning is een van de meest bejubelde animatiefilms uit de recente filmgeschiedenis. In deze film uit 1994 wordt het leeuwenprinsje Simba door vader Mufasa opgeleid tot ware koning. In het verhaal loopt er zoals in elk heldenverhaalhet een en ander mis –daar gaan we nu even niet op in.

We vatten ons verhaal hier echter mee aan, omdat een van de bekendste scènes uit deze film, die waar Mufasa zijn zoon onderwijst over de zgn. ‘kringloop van het leven’ (immens gepopulariseerd door Elton Johns liedje "The Circle of Life"), eigenlijk een mooie samenvatting geeft van wat we vandaag verstaan onder kringloopeconomie.

Want in de natuur wordt alles gerecycleerd. Fauna en flora groeien, bloesemen, sterven af waarna organisch afval de kiemen legt voor nieuw leven. Want afval voor de ene soort, is voedsel voor de andere.

Nu, afval, zoals wij dat kennen, is een menselijke uitvinding. We produceren, consumeren en gooien weg. Heel wat schadelijk, nutteloos afval komt zo in omloop. U kent het fenomeen wel: er komt een nieuwe smartphone op de markt, dus willen we van de oude af.

En iedere keer we dat doen, doen we een beroep op de eindige voorraad grondstoffen. Of denk aan alle verpakkingen die we direct weg gooien. Geschat ligt het economisch verlies van deze overtollige handeling (van de fabriek naar jouw prullenbak) tussen de 80-120 miljard euro. Weggegooid geld. De waardeloosheid van spullen ligt al vaak vast nog voor het in de winkel ligt. En dat kan dus anders.

Met afval waarde creëren

De kringloopeconomie kan ervoor zorgen dat dit verleden tijd wordt. Dat kan door goederen duurzaam te produceren. Afval uit de ene industrie kan dienen als grondstof voor een andere industrie. Het maakt onze samenleving weerbaarder. En er vallen hierdoor miljarden euro’s te besparen, jobs te redden en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Toch geen onbelangrijke dingen. De impact van wegwerpspullen op leefmilieu wordt te groot. Denk aan de impact van ongecontroleerde mijnbouw (cf. mijnramp en giftige modderstroom in Brazilië) of de immense berg elektronisch afval (er wordt jaarlijks zo’n 50 miljoen ton aan e-waste geproduceerd).

We moeten hierover nadenken...

Haal die schadelijke spullen uit de productiecyclus en vervang ze door herbruikbare spullen. Bouw daarrond een kringloopeconomie en we zitten een stuk op de goede weg. Maar dit zal niet over een nacht ijs gaan.

Er zijn enkele schattingen terug te vinden op het wereldwijde web. In 2001 begon in de Amerikaanse staat Illinois een zoektocht naar jobs in de kringloopeconomie. Hun focus lag op de sector rond e-waste. Zij stelden dat de herstelling van 1000 ton elektronische producten om en bij de 200 jobs zou creëren. Daartegenover stond 1000 ton elektronisch afval gelijk aan minder dan 1 job. Recyclage van toestellen was dan goed voor 15 jobs.

... want grondstoffen en werknemers tellen

Er zitten tektonische verschuivingen aan te komen. Zo merken we vandaag al een zekere shift van grondstofverwerkende bedrijven naar de hersteleconomie. Er zal dus zeer goed nagedacht moeten worden over een manier om die verschuiving te doen plaatsvinden zonder een sociaal bloedbad aan te richten. En aan dat denkproces beginnen we beter vandaag dan morgen.

Timo Wyffels en Jurgen Masure

(Dit stuk verscheen eerder op de blog van ABVV-Metaal)

© foto: Hector Parayeulos "You must take your place in the Circle of Life"

UP